Όταν ο νεαρός ποδοσφαιριστής δεν παίζει στη θέση του;

Στο αναπτυξιακό αγωνιστικό ποδόσφαιρο, κάθε λεπτομέρεια μετράει.

Κάθε απόφαση, από την κατανομή του χρόνου συμμετοχής μέχρι τη θέση που παίζει ένας ποδοσφαιριστής, μπορεί να έχει μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στην εξέλιξή του.

Ένα από τα πιο κρίσιμα και συχνά υποτιμημένα ζητήματα είναι η χρήση ενός παίκτη σε θέση που δεν ανταποκρίνεται στο φυσικό του προφίλ.

Η επιλογή αυτή μπορεί να προκύπτει είτε από σκόπιμη στρατηγική της Ακαδημίας (π.χ. για την προβολή άλλων παικτών) είτε από ανεπάρκεια τεχνικής κατανόησης από τους προπονητές και τον Τεχνικό Διευθυντή.

Και στις δύο περιπτώσεις, το κόστος για τον παίκτη μπορεί να είναι μεγάλο.

Αναπτυξιακή πραγματικότητα

Ένας νεαρός ποδοσφαιριστής χρειάζεται σταθερότητα για να εξελιχθεί.

Ανάπτυξη σημαίνει εμβάθυνση στο παιχνίδι, κατανόηση ρόλων, βελτίωση λεπτομερειών που μόνο ο χρόνος και η επανάληψη επιτρέπουν.

Όταν ένας ποδοσφαιριστής μετακινείται διαρκώς σε θέσεις που δεν του ταιριάζουν, συμβαίνουν τα εξής:

Χάνει χρόνο εξειδίκευσης, κάτι κρίσιμο στις ηλικίες 14–18.

Αναπτύσσει μερική ή αποσπασματική τακτική νοημοσύνη.

Μειώνεται η αυτοπεποίθησή του, καθώς νιώθει εκτός ρόλου.

Χάνει το ποδοσφαιρικό του “σπίτι”, τη θέση που νιώθει ο εαυτός του.

Αιτίες που οδηγούν στην κακή διαχείριση.

Η απόκλιση από τη φυσική θέση ενός ποδοσφαιριστή μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους, οι οποίοι δεν σχετίζονται πάντα με το καλό του παίκτη:

Ατζέντα Ακαδημίας

Συμβαίνει όταν η ομάδα “χτίζεται γύρω από συγκεκριμένα παιδιά”, είτε λόγω εμπορικού ενδιαφέροντος, είτε λόγω “πολιτικών” εντός της δομής της Ακαδημίας.

Άλλοι παίκτες χρησιμοποιούνται απλώς ως “βοηθητικοί”.

Έλλειψη τεχνικής γνώσης.

Προπονητές που δεν έχουν εκπαιδευτεί επαρκώς, αγνοούν τι ζητά η κάθε θέση, τι σημαίνει “προφίλ” παίκτη και πώς να αναγνωρίσουν τα δυνατά στοιχεία ενός παιδιού, κάνουν μετακινήσεις με βάση προσωρινές ανάγκες ή “διορθώσεις” αντί για πλάνο.

Απουσία ξεκάθαρου ατομικού πλάνου

Όταν δεν υπάρχει ατομικό αναπτυξιακό πλάνο (IDP – Individual Development Plan), δεν υπάρχει και μπούσουλας για τη διαχείριση του παίκτη.

Έτσι, ο κάθε αγώνας αντιμετωπίζεται με αποσπασματική λογική.

Οι συνέπειες για τον ποδοσφαιριστή

Η συνεχής χρήση ενός παίκτη εκτός της φυσικής του θέσης προκαλεί συχνά προβλήματα βαθύτερα απ’ όσο φαίνονται στην αρχή:

Απογοήτευση και εσωστρέφεια.

Μείωση της απόδοσης χωρίς ευθύνη του παίκτη.

Απώλεια της ταυτότητας στο γήπεδο.

Μείωση της προοπτικής για scouting, αφού δεν παρουσιάζει το αληθινό του αγωνιστικό προφίλ.

Πρόωρη εγκατάλειψη του αθλήματος, λόγω έλλειψης σύνδεσης με το ποδόσφαιρο.

Οι Ακαδημίες οφείλουν να υιοθετήσουν συγκεκριμένες πρακτικές:

Διαμόρφωση ξεκάθαρου προφίλ παίκτη (player profile) βάσει τεχνικών, τακτικών, φυσικών και γνωστικών χαρακτηριστικών.

Καθορισμός βασικής και δευτερεύουσας θέσης, όχι συνεχείς μετακινήσεις χωρίς αιτιολόγηση.

Επικοινωνία με τον παίκτη και την οικογένειά του για το αναπτυξιακό πλάνο.

Εκπαίδευση του προπονητικού προσωπικού στις απαιτήσεις κάθε θέσης και στη διαχείριση ταλέντων.

Προτεραιότητα στην ανάπτυξη αντί για τα αποτελέσματα, τουλάχιστον μέχρι την ηλικία των 16–17 ετών.

Καταληκτικά:

Το αναπτυξιακό ποδόσφαιρο δεν είναι απλώς “παιχνίδι”, είναι διαπαιδαγώγηση, καθοδήγηση και κατασκευή ταυτότητας.

Η θέση που παίζει ένας ποδοσφαιριστής δεν είναι κάτι τυχαίο.

Είναι μέρος του ποιος είναι, πώς σκέφτεται και τι μπορεί να γίνει.

Όταν η διαχείριση αυτή γίνει πρόχειρα ή ιδιοτελώς, καταστρέφει ό,τι έχει χτιστεί.

Όταν γίνει σωστά, ανοίγει δρόμους που ούτε ο ίδιος ο παίκτης δεν είχε φανταστεί.