Αναπτυξιακό | ο ρόλος της εσωτερικής παρακίνησης

Στο σύγχρονο αναπτυξιακό ποδόσφαιρο, η προπονητική φιλοσοφία παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των παικτών.

Η χρήση φράσεων όπως:

«Μην κάθεσαι εκεί», «μην πας εκεί», «μην κάνεις αυτή την κίνηση», «πήγαινε μπροστά», «γύρνα πίσω», «τρέξε», «σούταρε» και άλλες παρόμοιες οδηγίες, αν και έχουν στόχο την καθοδήγηση, συχνά καταλήγουν να περιορίζουν τη δημιουργικότητα και την ανεξαρτησία του παίκτη.

Η έντονη εξωτερική παρακίνηση και οι προσδοκίες του περιβάλλοντος μπορεί να οδηγήσουν τα παιδιά να λειτουργούν ρομποτικά, απλώς εκτελώντας εντολές, χωρίς να αναπτύσσουν τις γνωστικές δεξιότητες που καθορίζουν την ποιότητα στο παιχνίδι.

Η ανάγκη για ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων

Δεξιότητες όπως η λήψη αποφάσεων, η αντίληψη του χώρου, η δημιουργικότητα και η ικανότητα να διαβάζεις το παιχνίδι δεν μπορούν να καλλιεργηθούν σε ένα περιβάλλον υπερκαθοδήγησης.

Αντιθέτως, χρειάζεται ένα πλαίσιο στο οποίο οι παίκτες θα ενθαρρύνονται να πάρουν πρωτοβουλίες, να κάνουν λάθη και να μαθαίνουν από αυτά.

Αυτό σημαίνει λιγότερες άμεσες οδηγίες και περισσότερες ερωτήσεις τύπου:

«Τι είδες εκεί;», «Γιατί πήρες αυτή την απόφαση;», «Υπήρχε άλλη επιλογή;».

Τέτοιες ερωτήσεις ενισχύουν την αυτοπαρατήρηση και τη μεταγνωστική ικανότητα.

Υποδομές, ψυχική υγεία, ασφάλεια και παιδαγωγική προσέγγιση

Αφού εξασφαλιστούν οι βασικές προϋποθέσεις, φυσικές εγκαταστάσεις, υγεία και ασφάλεια των παιδιών, η επόμενη κρίσιμη επένδυση είναι οι κατάλληλοι εκπαιδευτές.

Οι προπονητές πρέπει να διαθέτουν όχι μόνο τεχνική κατάρτιση, αλλά και παιδαγωγική ικανότητα.

Πρέπει να γνωρίζουν πώς να επικοινωνούν με τα παιδιά, πώς να δημιουργούν ένα περιβάλλον μάθησης που σέβεται τις ανάγκες, τις ιδιαιτερότητες και τον ρυθμό εξέλιξης κάθε παίκτη.

Υποστήριξη μόνο όταν είναι απαραίτητη

Η υποστήριξη προς τους παίκτες πρέπει να παρέχεται μόνο όταν είναι πραγματικά απαραίτητο ή όταν την αναζητούν οι ίδιοι.

Με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η εσωτερική παρακίνηση και η υπευθυνότητα του παίκτη.

Η παθητική καθοδήγηση αντικαθίσταται από την ενεργή μάθηση.

Οι παίκτες μαθαίνουν να λειτουργούν μέσα από ερωτήματα όπως:

«Τι κάνω;», «Πού είμαι;», «Ποια είναι η καλύτερη επιλογή τώρα;», «Με ποιον τρόπο μπορώ να εκτελέσω αυτή την ενέργεια;».

Η ποιότητα των παικτών καθορίζει την ποιότητα του παιχνιδιού

Όταν οι νεαροί εξελίσσονται σε ανεξάρτητα σκεπτόμενους ποδοσφαιριστές, η ποιότητα του παιχνιδιού ανεβαίνει κατακόρυφα.

Η ομάδα αποκτά μεγαλύτερη συνοχή, ταχύτητα σκέψης και ποικιλία επιλογών.

Τελικά, η ποιότητα του παιχνιδιού εξαρτάται από τον “εξοπλισμό” κάθε παίκτη.

Όχι μόνο τον τεχνικό και φυσικό, αλλά κυρίως τον γνωστικό και συναισθηματικό.

Η μετάβαση από το μοντέλο της εξωτερικής καθοδήγησης σε αυτό της αυτοκαθοδηγούμενης μάθησης είναι ίσως το σημαντικότερο βήμα προς την καλλιέργεια παικτών υψηλού επιπέδου, ικανών να πάρουν πρωτοβουλίες, να συνεργαστούν δημιουργικά και να ανταποκριθούν στις πραγματικές απαιτήσεις του παιχνιδιού.